पहिचान र सङ्घीयता (कविता)

साँच्चै अहिले
अन्धो मान्छेहरुले
हात्ति छामे जस्तै भइरहेको छ
मेरो देशको पहिचान र सङ्घीयता ।

कि, कसैले खुट्टा छाम्छ र भन्छ
सावन लागेपछि हरेक दिन आमाले
आलौटा मकै कुट्ने छिप्पु (ओख्ली) जस्तै
माथिदेखि तलसम्म सोलोडोलो परेको
काठको मुढो रहेछ
हात्ति उर्फ पहिचान र सङ्घीयता ।

फेरि अर्कोले,
उभिरहेको हात्तिको लमतन्न ज्यानलाई छोएर भन्छ
अहो ! यो त झ्याल–ढोका नभएपट्टिको
घरको भित्तो जस्तै हुँदो रहेछ
वार–पार एउटै
अखण्ड र अविभाज्य ।

टाउकाको छेवैमा उभिएर
लुत्रुङ्ग झुण्डीरहेको सूँढलाई छोएर अर्को बोल्छ
यो हात्ति, मेरै श्रीमतिको तिघ्रो जस्तै
कोमल र मायालु हुँदो रहेछ
जसलाई म हरेक रात
आफ्नो जरखट्टिएको अर्को तिघ्रोले च्यापेर
मदहोशी निन्द्रा निदाउने गर्छु ।

मस्त निन्द्राबाट भरखरै ब्यूँझेर
अर्को मरञ्च्यासे आउँछ
र, कानलाई छोएर भन्छ
हात्ति त भरखरै मेरो घरमा जोडिएको
डिक्स होमको एन्टेना जस्तै हुँदोरहेछ
कि, यसलाई एकैतिर मात्र फर्काउनु पर्ने
दिशा बदल्न साथ सबै बेकम्मा ।

र, अन्त्यमा एउटा सानो फुच्चे
हात्तिको पुच्छरमा झुण्डिएर
लिङ्गे पिङ मच्याउँदै
आनन्दतिरेकमा चिच्याउँछ
हात्ति त बाबियोको लठारो पो रहेछ
पोयै पोयाले कसिएको
ढुङ्गाको भर माटो माटो भर ढुङ्गा ।
साँच्चै यो बेला
अन्धो मान्छेहरुले
हात्ति छामे जस्तै भइरहेको छ
मेरो देशको पहिचान र सङ्घीयता ।

त्यसैले म
एकजोर आदिवासी आँखाहरु
उपहार चढाउँदैछु जन्मै अन्धोहरुलाई ।