मृत्यूपछिको जीवन

 प्रत्येक उभौलीमा...
प्रत्येक छौवामा
सापादु भरीको वासिम
नछुङ्ले फलाक्ने "लेभेनेउ" सँगै
"खाली" को नाममा दायलुङमा खनिन्दा
प्रत्येक किरातीले
आफ्नो सौन्दर्य भेट्ने गर्छ,
तर,
मरेपछि बाँच्न
र, "खाली" भएर दायलुङमा बस्न
त्यति सजिलो छैन किरातीलाई ।

नछुङ्ले कचुर हानेकै भरमा
पोट नपल्टिएर चितै-चीत
वा,
चीत पल्टिएर पोट शून्य हुँदा
"खाली" छुट्टिनु जति सजिलो देखिन्छ
गाह्रो छ, चीत पल्टनु
किनकि, कचुरमा
जीवन र मृत्युको सफेद विम्ब
आउनुपर्छ रिसिया गाउँदा ।

मृत्यु यस्तो स्वभाविक होस्
कि, उमेरले मृत्युलाई
र मृत्युले उमेरलाई
ठानोस् अनिवार्य
मानोस् सर्वस्वीकार्य
न बगेको होस् रगत
न चढेको होस् पानी
न चुहेको होस् पीप
न निलेको होस् कुनै जहर
न लागेको होस् फाँसी
न भएको होस् दुर्घटना
र,
छोडेर जाँदा प्राणले शरीर
न नभेको होस् दायलुङमा आगो
अनि पो पल्टन्छ चीत कचुरको
अनि पो मानिन्छ जीत मृतकको ।

तर,
मृत्यू सफेद हुन
जीवन पनि सफेद हुनुपर्छ
यसैभन्छ मुन्धुमले
-कर्म अनुसारको मृत्यू
-मृत्यु अनुसारको कचुर
र,
कचुर अनुसारको जीवन
-"खाली" कि, "निखाली" ?